Grzyby gatunkami. Białokrowiak olbrzymi

Białokrowiak olbrzymi Leucopaxillus giganteus, nazywany też lejkówką olbrzymią, to grzyb, któremu mogłam się przyjrzeć w ubiegłym roku gdy wielki czarci krąg jego owocników wyrósł w ogródku różanym Warszawskiego Ogrodu Botanicznego. Mimo, że to dość rzadkie grzyby to chętnie wstawię go do mojego blogowego atlasu żeby móc Wam o nich opowiedzieć. Są ogromne i piękne, i na pewno robią wrażenie.

Moje spotkanie z białokrowiakiem olbrzymim było niespodziewane i co dziwne nastąpiło w centrum wielkiego miasta. Któregoś dnia, mniej więcej rok temu, napisała do mnie koleżanka pracująca w Ogrodzie Botanicznym dołączając zdjęcie i prośbę o oznaczenie grzybów. Na zdjęciu było widać kilka owocników, ale nie wszystkie informacje, często potrzebne do oznaczenia, mogłam uzyskać właśnie z powodu miejsca, w którym wyrosły. W ogrodzie botanicznym nie można przecież niczego zrywać ani niszczyć. Musiałam więc oprzeć się tylko na tym co widziałam na fotce. Poszperałam w domowych atlasach i przyznam, że byłam z siebie dumna bo określiłam gatunek szybko i bezbłędnie, wcześniej nie mając z nim do czynienia. Moją diagnozę potwierdził następnego dnia wezwany do Ogrodu mykolog a ja wkrótce chętnie pospieszyłam na miejsce tej "plantacji".

 białokrowiaki dostały swoją tabliczkę informacyjną. Stanęła przy nich po oznaczeniu gatunku przeze mnie i potwierdzeniu tego przez mykologa

Białokrowiaki olbrzymie są dość rzadkie, szczególnie u nas. Najczęściej można je podobno spotkać na alpejskich łąkach, tam gdzie wypasa się zwierzęta, bo te grzyby potrzebują żyznej gleby. Wedle atlasów są jadalne, ale zniechęca do zbierania ich nieprzyjemny, spermatyczny zapach. Ciekawostką jest fakt, że tam gdzie wyrosły białokrowiaki trawa czasowo przestaje rosnąć i zamiera. Dzieje się to za sprawą wydzielanej przez te grzybnię klitocybiny o działaniu antybiotycznym.

na tym zdjęciu można przekonać się jak wielkie są białokrowiaki - na kapeluszu położyłam zakrywkę obiektywu mającą średnicę 5,3cm żeby był punkt odniesienia

Kapelusze białokrowiaków olbrzymich mogą dorastać nawet do 40 cm średnicy. Są białe albo kremowe, bladoochrowe. Początkowo łukowate, ale szybko na środku mają wyraźne lejkowate zagłębienie bez żadnego garbka. Skórka kapelusza jest sucha, matowa. Brzeg za młodu podwinięty, później ostry, karbowany i powyginany.

Od spodu kapelusza bardzo gęste, wąskie i sprężyste blaszki, mocno zbiegające na trzon.  Najpierw białawe, z wiekiem ochrowożółte. Po uszkodzeniu brązowieją, nie wydzielają żadnego mleczka. 

Trzon białokrowiaka jest stosunkowo krótki w odniesieniu do średnicy kapelusza, osiąga do 10 cm wysokości i 4 cm grubości. Jest walcowaty, pełny w środku i włóknisty, dołem zaostrzony. Koloru białego lub brązowawego.

Miąższ białokrowiaka jest twardy, białawy lub kremowy, nie zmienia koloru po uszkodzeniu, ale po ususzeniu brązowieje. Z wiekiem robi się wodnisty. Smak słodkawy, zapach spermy.

Białokrowiaki wyrastają od sierpnia do października. Pojawiają się zwykle na łąkach i górskich pastwiskach, ale też w sadach, ogrodach, rzadziej w lasach liściastych i mieszanych. Wyrastają w dużych grupach i tzw. czarcich kręgach.

źródło : E. Gerhardt - Grzyby. Wielki ilustrowany przewodnik – 2006 P.Skoubla "Wielki atlas grzybów", Elipsa, Poznań 2007