Piaskowiec modrzak

Piaskowiec modrzak Gyroporus cyanescens to dość rzadki grzyb jadalny. Znajduje się nawet na czerwonej liście grzybów wielkoowocnikowych w Polsce ze statusem "rzadki" co oznacza, że jego występowanie jest zagrożone. Powinniśmy bardziej dbać o środowisko i nie niszczyć miejsc gdzie występują te grzyby.

Zobacz przepis na pyszną tartę z piaskowcami!




Kapelusz piaskowca dorasta od 3 d0 12 cm średnicy. Początkowo jest półkulisty, wypukły, rosnąc dalej staje się poduchowaty i raczej spłaszczony. Powierzchnię ma matową, jakby włóknistą i pilśniową, koloru piaskowego, ochrowego, kremowego, czasami prawie białego. Od spodu ma hymenofor rurkowaty - białawe albo żółtawe rurki z porami, które po dotknięciu czy uszkodzeniu natychmiast zmieniają kolor na błękitny.

Trzon wysoki na 5 - 12 cm i gruby na 3 cm. W górnej części zwykle cieńszy, a na dole  zgrubiały. Kolor podobny do koloru kapelusza. Na powierzchni dolnej filcowaty, wyżej gładki z wyraźnym zgrubieniem. U młodziutkich grzybów pełny, twardy, ale szybko robi się w środku watowaty i tworzą się w nim komory dobrze widoczne po przekrojeniu.

Miąższ kruchy, jędrny, szczególnie w kapeluszu. Kolor miąższu biały, białawy, żółtawy - wszystkie części po przekrojeniu albo uszkodzeniu szybko zmieniają kolor na błękitny a nawet atramentowy (odmiana var lacteus nie zabarwia się). Smak i zapach niewyraźne. Nigdy nie spotkałam owocnika zaczerwionego.

Piaskowiec modrzak występuje od czerwca do października, w lasach liściastych, iglastych i mieszanych, zwykle na glebach piaszczystych.W niektórych rejonach kraju jest niezwykle rzadki , w innych dość pospolity. Mimo rzadkości występowania gatunek dopuszczony do obrotu handlowego w Polsce.

Ze względu na pilśniową powierzchnię kapelusza, komorowaty trzon i przebarwienia pomylenie z innym gatunkiem jest bardzo mało prawdopodobne.

Piaskowiec modrzak nadaje się do różnych rodzajów dań , traktowany podobnie jak borowiki. Ususzony ma kolor niebieski i traci go podczas obróbki cieplnej.
























źródło : B. Gumińska, W. Wojewoda „Grzyby i ich oznaczanie”
M. Fluck „Atlas grzybów. Oznaczanie, zbiór, użytkowanie”

E. Gerhardt - Grzyby. Wielki ilustrowany przewodnik – 2006
P.Skoubla "Wielki atlas grzybów", Elipsa, Poznań 2007 

20 komentarzy:

  1. Iza dzięki za ten post. Już kilka razy znalazłam takie grzyby, miałam przeczucie, że są jadalne, ale nie byłam pewna i nie brałam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. przeczucia w lesie to zdecydowanie za mało, ale mam nadzieję, że opisałam grzyba dokładnie i teraz będziesz wiedział jak go odróżnić od innych. Pamiętaj, zbieraj tylko czego jesteś pewien !

      Usuń
    2. Moja córka i mój mąż zebrali dzisiaj w okolicach Poznania kilka bardzo ładnych "modrzaków", suszę je, są przepiękne. Dodam kilka płatów do zupy mieszanej ze świeżych i suszonych grzybków, myślę, że będzie pyszna

      Usuń
    3. Na pewno zupa będzie wspaniała!

      Usuń
  2. Pyzo my te grzybki za dzieciaka nazywaliśmy siniaki (ewentualnie siniaczki) i było w lesie ich od groma, ale to było hmm w okolicach 2000 r. i górę... teraz rzadko go widuje...
    poza tym pamiętam, że grzyb skupowano, ale ze względu na jego wysyp cena za kg wahała się w okolicach 2 zł/kg? stare czasy, na wspomnienia mnie naszło :) pozdrawiam serdecznie

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. nazwa jak najbardziej trafna bo faktycznie szybko zmienia kolor :) ponieważ jest dopuszczony do obrotu to nic dziwnego, że się go skupuje - miejscami ponoć występuje licznie - ja znajduję tylko pojedyncze egzemplarze i to bardzo rzadko

      Usuń
  3. droga pani. Moze pomoze mi pani odn.grzyba ktory znalazlam w Anglii w lesie debowo-bukowym jasno brazowa skorka zamszowa tak jak zajaczek pod spodem rurki zolte jak u podgrzybka wykrecilam korzonek obcielam konic a on caly sinieje,przepolowilam na pol tez sie zrobil siny zebralam ich ilkanascie w domu umylam - woda niebieska wlozylam do garnka i gotuje pieknie sie ugotowaly jak podgrzybki i sprobowalam jednego b.smaczny woda w gotowaniu brazowa taka jaka byc powinna prosze o pomoc mnie sie wydaje ze jest to grzyb jadalny nazwa borowik omglony prosze odpowiedziec na maila dlaewy@o2.pl dziekuje za szybka pomoc jest tu ich bardzo duzo bo nikt grzybow w Anglii nie zbiera

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. po samym opisie nie mogę jednoznacznie odpowiedzieć jaki to gatunek. Kilka gatunków borowików niebieszczeje i sinieje, ale nie chcę gdybać

      Usuń
  4. z twojego opisu sądzę że ten grzyb miodówka która też sinieje.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. miodówką nazywa się czasami maślaka pstrego http://smacznapyza.blogspot.com/2013/09/maslak-pstry-bagniak-jakubek-miodowka.html

      - w odniesieniu do piaskowca takiej nazwy nie słyszałam

      Usuń
  5. Przyznam szczerze, że jak kiedyś w "swoich miejscówkach" znajdowałam sporo tych grzybków, tak przez ostatnich parę lat pojedyncze sztuki.

    OdpowiedzUsuń
  6. Ja od kilku lat zbieram te grzyby w, mam nadzieje, tylko mi znanych miejscach. W tym roku jest ich nawet więcej. Słyszałem, iż w niektórych rejonach w kraju nie występują także dodam, ze mieszkam na Mazowszu.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Rosną na piaszczystym podłożu a Mazowsze takie jest

      Usuń
  7. Dwa razy w życiu znalazłam modrzaka, sztuk dwie. Pokrojony na masełko, lekko posolony, tak jak się robi rydza...pyszny słodki grzybek

    OdpowiedzUsuń
  8. Witam! Wczoraj w okolicach Olsztyna znalazłem pełniutkie wiadro modrzaków. Pierwszy raz znalazłem takiego grzybka ( a jestem 50 +). Po upewnieniu się w necie zrobiłem sosik (wyszedł pyszny). Piękny i smaczny grzyb, polecam wszystkim. Życzę udanych zbiorów :)
    Stasiek

    OdpowiedzUsuń
  9. Witam,
    czy można go marynować w occie? Właśnie to zrobiłem i chcę się upewnić, że nie ma przeciwwskazań.

    OdpowiedzUsuń
  10. Czy sądzą państwo że piaskowiec jest dobrym grzybem do marynowania? Właśnie zastanawiam się co zrobić z mniejszymi okazali.
    Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. myślę, że można je marynować, ale można też suszyć - piaskowce modrzaki po ususzeniu są zielonkawe, ale potem podczas gotowania kolor niebieskozielony zanika, tak jak u świeżych

      Usuń

Będzie mi miło jeśli zostawisz swój komentarz i odwiedzisz mnie znowu. Jeśli ugotowałeś albo upiekłeś coś z przepisu znalezionego tutaj zrób zdjęcie i pochwal się przysyłając je do mnie.

Print Friendly and PDF
Copyright © Smaczna Pyza , Blogger