Lemoniada chabrowa. Napój bławatkowy

To idealny napój na lato. Kojarzy mi się z dzieciństwem i wakacjami na wsi. Kiedy dorośli pracowali przy sianie czy zbożu, dzieciaki mogły zająć się czymś przyjemnym. Zbieranie kwiatków zawsze należało do przyjemności, szczególnie według dziewczynek. 

Dzisiaj chabrów już mniej bo pola nawozi się różnymi środkami ochrony roślin, a chabry to ponoć zwykłe chwasty. Poza tym mało komu chce się iść na pole i skubać delikatne płatki. Przecież lepiej pójść do sklepu i kupić gotową oranżadę czy colę, prawda? Otóż wcale nieprawda! Taka domowa lemoniada jest lepsza i dużo zdrowsza. Też zawiera cukier, ale nie jest niczym nasycana tylko przez kilka dni naturalnie, lekko fermentuje więc wykazuje właściwości probiotyczne. Jeśli postoi dłużej i mocniej sfermentuje to będzie zawierać także nieco alkoholu.

napój bławatkowy ma właściwości probiotyczne

Do czego wykorzystać chabry bławatki?


Jeśli tylko traficie gdzieś z dala od miasta i uczęszczanych dróg na łąkę czy pole z chabrami to poświęćcie trochę czasu na zebranie płatków. Naprawdę warto! Możecie zrobić lemoniadę albo ususzyć płatki i dodawać je do parzonych herbat. Płatki obrywa się z koszyczków w pogodny dzień, kiedy obeschnie rosa. Suszyć trzeba szybko, w przewiewnym i cienistym miejscu, żeby zachować kolor bo razem z nim kwiaty tracą właściwości lecznicze.

Kiedyś z płatków chabra bławatka wytwarzano niebieski barwnik i barwiono nim m.in. wełnę. Sokiem można zabarwić papier i wyroby spożywcze.

łąka pełna chabrów - w takim miejscu zbieranie płatków idzie sprawnie

Jakie właściwości ma chaber bławatek?

Chaber bławatek jest rośliną miododajną, jadalną i leczniczą. Zbiera się same płatki, bez kielicha kwiatowego. Te niebieskie, delikatne płateczki zawierają dużo antycyjanidów, flawonoidów, cychorynę, centaurynę i sole mineralne, szczególnie dużo manganu. Wykazują działanie moczopędne, przeciwzapalne, żółciopędne. Napar stosuje się zewnętrznie do przemywania oczu podczas zapalenia spojówek, przy leczeniu trudno gojących się ran i wrzodów. Można pić go przy chorobach nerek oraz problemów z krążeniem. Osoby cierpiące na łupież i grzybicę skóry głowy mogą płukać włosy z naparze chabrowym.

kwiaty chabrów mają przepiękny niebieski kolor

Lemoniada chabrowa 

czas przygotowania: kilka dni
składniki:

• ok. 1 litr płatków chabra bławatka 
• 1,5-2 litry wody 
• 10 łyżek zwykłego cukru
• ew. sok z 1 cytryny

lemoniada chabrowa smakuje najlepiej po schłodzeniu

obrywanie płatków z koszyczków kwiatowych chabrów to czasochłonne zajęcie

zrobienie lemoniady chabrowej jest bardzo proste - płatki zalewa się ostudzoną wodą z cukrem i sokiem cytrynowym

Jak zrobić napój z płatków chabra bławatka?

Kwiaty zbierałam w pogodny, suchy dzień. Zrywałam same niebieskie płatki z korony koszyczków chabrowych.

Płatki przesypałam do wyparzonych słoików, mniej więcej do 1/3-1/2 ich wysokości. Wodę przegotowałam, rozpuściłam w niej cukier i ostudziłam. Zimną wodą zalałam płatki nalewając jej prawie do pełna w słoiki. Dolałam sok z cytryny i wymieszałam wyparzoną łyżką. Słoiki zakręciłam i odstawiłam w słoneczne, ciepłe miejsce. Najlepiej postawić je na parapecie okna od słonecznej strony.

niebieskie płatki zalane słodzoną wodą i zostawione w cieple powoli fermentują

Już następnego dnia kolor płynu w słoikach zaczyna zmieniać kolor na różowy i ten kolor z dnia na dzień staje się intensywniejszy. Napój jest gotowy po kilku dniach kiedy lekko sfermentuje. Taki lekko gazowany napój zlałam do butelek odcedzając płatki.  Butelki szczelnie zakręciłam i odstawiłam. Może stać kilka dni, im dłużej tym mocniej będzie fermentował i nabierał mocy.

już następnego dnia po nastawieniu lemoniada zaczyna zmieniać kolor na różowy

Napój bławatkowy jest najlepszy schłodzony. Ma smak słodko-kwaskowy, jest pyszny i orzeźwiający. W ciemnym i chłodnym miejscu można go przechowywać nawet kilka miesięcy. W tym czasie będzie dojrzewał, z czasem stanie się bardziej wytrawny i mocniej gazowany.

Czasami fermentacja takich napoi jest dość gwałtowna i niektórzy obawiają się, że zamknięte naczynie może eksplodować. Jest takie niebezpieczeństwo, ale możemy je zminimalizować. Obserwujcie swoje słoiki czy butelki, w których trwa proces fermentacyjny. Jeśli jest naprawdę gorąco i burzowo to przestawcie je do cienia. Można też poluzować nieco zakrętki, a nawet odkręcić je na chwilę zupełnie, i uwolnić część gromadzących się w środku gazów. To nie powinno zaszkodzić przetworowi, a uspokoi nieco sytuację w środku naczynia.

Nie polecam kiszenia w plastikowych butelkach czy baniakach. Plastik w kontakcie z kwasem, choćby takim lekkim jak w przypadku napoju fermentowanego, może wchodzić w niekorzystne reakcje chemiczne. Dlatego wszystkie kiszonki umieszczam w naczyniach szklanych bo szkło jest neutralne. Ogórki czy inne warzywa kiszę też w kamionkowym garnku bo beczki, niestety, nie posiadam, a dodatkowo nie miałabym jej gdzie postawić.

chaber bławatek, ulubiony kwiat Wilhelma I, był uznawany za symbol pruskiej skromności