Grzyby gatunkami. Borowiec dęty

Borowiec dęty Suillus cavipes to grzyb z rodziny maślakowatych, nazywany inaczej maślakiem dętym lub borowikiem pustotrzonowym. Rośnie zawsze w pobliżu modrzewi, z którymi tworzy mikoryzę. To śliczny grzyb, z którym bardzo chciałam zapoznać się bliżej. Kilka dni temu miałam do tego niespodziewaną okazję i dzisiaj z przyjemnością wstawiam jego zdjęcia i opis do atlasu grzybów.

Borowiec dęty jest gatunkiem dość rzadkim i podlegającym w Polsce ochronie częściowej - tak jak smardze. Na Czerwonej Liście Grzybów Wielkoowocnikowych borowce dęte mają status "R"-rzadkie

Ochrona częściowa gatunku grzyba oznacza, że z naturalnych stanowisk nie wolno ich zbierać ani niszczyć. Jeśli jednak wyrosną w prywatnym lesie zagospodarowanym przez człowieka to można je pozyskać. Ja właśnie miałam taką okazję bo borowce, które zbierałam, rosły w niedużym lasku wyhodowanym i należącym do znajomego.

maslak dety, borowiczak dety, borowik pustotrzonowy, atlas grzybow, grzyby gatunkami, opis owocnika, grzyb jadalny, grzybobranie


Kapelusz borowca dętego dorasta do 12 cm średnicy. Za młodu półkulisty, wypukły, z wiekiem płaski ze stożkowatym garbkiem na środku. Kolor bardzo zmienny w zależności od miejsca występowania i warunków, od jasnożółtego, pomarańczowożółtego, cynamonowobrązowego, czerwonobrązowego do winnobrązowego. Powierzchnia kapelusza sucha, pilśniowa, filcowa, pokryta drobniutkimi, ciemniejszymi kosmkami. Brzeg ostry, za młodu lekko podwinięty, często z widocznymi resztkami osłony. Skórki z owocnika nie ściąga się.

maslak dety, borowiczak dety, borowik pustotrzonowy, atlas grzybow, grzyby gatunkami, opis owocnika, grzyb jadalny, grzybobranie

Od spodu kapelusza hymenofor rurkowy. Rurki krótkie, lekko zbiegające na trzon. Koloru żółtawego, z wiekiem oliwkowożółtego. Pory czyli ujścia rurek duże, kanciaste, promieniście podłużne, różnej głębokości. Od trzonu ku brzegowi kapelusza zmniejszające się. U młodych owocników hymenofor zakryty jest białą, wełnistą osłonką.

maslak dety, borowiczak dety, borowik pustotrzonowy, atlas grzybow, grzyby gatunkami, opis owocnika, grzyb jadalny, grzybobranie
maslak dety, borowiczak dety, borowik pustotrzonowy, atlas grzybow, grzyby gatunkami, opis owocnika, grzyb jadalny, grzybobranie

Trzon borowca dętego dorasta do 10 cm wysokości. Jest walcowaty, czasami dołem zgrubiały, u podstawy lekko szpiczasty. W środku pusty, z rdzawym odcieniem. Koloru kapelusza. Nad skórkowatym, cienkim pierścieniem żółty, pod nim żółtobrązowy z kosmkowatą, filcowatą powierzchnią.

maslak dety, borowiczak dety, borowik pustotrzonowy, atlas grzybow, grzyby gatunkami, opis owocnika, grzyb jadalny, grzybobranie

Miąższ maślaka dętego jest białawy, białożółty, niezmienny. Ma nieco gąbczastą strukturę i w okresach mokrych łatwo nasiąka wodą. Smak łagodny, przyjemny, może być lekko kwaskowy a u starszych okazów gorzkawy. Zapach przyjemny, grzybowy.

maslak dety, borowiczak dety, borowik pustotrzonowy, atlas grzybow, grzyby gatunkami, opis owocnika, grzyb jadalny, grzybobranie
maslak dety, borowiczak dety, borowik pustotrzonowy, atlas grzybow, grzyby gatunkami, opis owocnika, grzyb jadalny, grzybobranie

Borowce dęte rosną w lasach iglastych i mieszanych, zawsze pod modrzewiami. Można je spotkać w górach i na terenach podgórskich. Rosną pojedynczo lub po kilka, zwykle w rozproszonych grupach.

Borowiec dęty to grzyb jadalny. W smaku podobny do innych maślaków, ale jego walory smakowe nie są cenione zbyt wysoko. Można te grzyby smażyć, gotować, dusić, małe owocniki marynować. Do suszenia raczej się nie nadają bo bywają bardzo mokre. Często są zaczerwione co widać dopiero po przekrojeniu kapelusza a i tak trzeba się dobrze przyjrzeć bo robaczki są białe i drążą cieniutkie korytarze.

źródło :  
B. Gumińska, W. Wojewoda „Grzyby i ich oznaczanie”
M. Fluck „Atlas grzybów. Oznaczanie, zbiór, użytkowanie”

E. Gerhardt - Grzyby. Wielki ilustrowany przewodnik – 2006  
P.Skoubla "Wielki atlas grzybów", Elipsa, Poznań 2007  

maslak dety, borowiczak dety, borowik pustotrzonowy, atlas grzybow, grzyby gatunkami, opis owocnika, grzyb jadalny, grzybobranie

maslak dety, borowiczak dety, borowik pustotrzonowy, atlas grzybow, grzyby gatunkami, opis owocnika, grzyb jadalny, grzybobranie

maslak dety, borowiczak dety, borowik pustotrzonowy, atlas grzybow, grzyby gatunkami, opis owocnika, grzyb jadalny, grzybobranie





8 komentarzy:

  1. Fotografie artystyczne Piękne -Czy ten Borowiec dęty- czy z niego zdejmuje się skórkę tak jak z innych maślaków ?--Wydaje mi się że spotkałem ich więcej niż to co Pani opisuje też las prywatny --W tym roku i w poprzednim nie miałem okazji-bo serce mi nie pozwala na wspinaczki teren ala góry -ale można się zasapać wchodząc dość wysoko Pozdrawiam Andrzej

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. z borowców skórki się nie zdejmuje - nie jest pokryta śluzem więc nie ma takiej potrzeby a poza tym ciężko odchodzi

      Usuń
  2. Borowce to piękne grzyby. Szczególnie jak trafi się na wysyp i stanowisko z setkami grzybów między modrzewiami.
    Smakowo takie sobie, bo dość szybko z nich wysypują się zarodniki i dodają goryczy.
    Niestety mimo, że są chronione to t.zw. niedzielni grzybiarze o tym nie wiedzą i leząc przez las i niszczą wszystko czego nie znają.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. właśnie takie piękne stanowisko miałam okazję widzieć :) widok niesamowity a grzyby całkiem smaczne, tylko trzeba dokładnie im się przyglądać podczas oczyszczania bo bardzo często mają słabo widocznych lokatorów

      Usuń
  3. Takiej nazwy nie znałem aż do dziś - a jeśli już spotkałem pod modrzewiami -to maślak modrzewiowy - czy różni je tylko nazwa?-Grzyboznawcy o tym wiedzą -ale amatorzy nie za bardzo

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie, to dwa różne grzyby. Poczytaj opis maślaka modrzewiowego, różni się od borowca licznymi cechami

      Usuń
  4. Miałam kiedyś okazję zebrać kilka owocników z działki. Są smaczne panierowane i smażone jak kanie. Ale tylko młode, jasne i duże owocniki. Także przesmażone do jajecznicy. Są delikatne w smaku.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. pod warunkiem, że są zdrowe bo niestety to gatunek bardzo lubiany przez muchówki i często zaczerwiony

      Usuń

Będzie mi miło jeśli zostawisz swój komentarz i odwiedzisz mnie znowu. Jeśli ugotowałeś albo upiekłeś coś z przepisu znalezionego tutaj zrób zdjęcie i pochwal się przysyłając je do mnie.

Print Friendly and PDF
Copyright © Smaczna Pyza , Blogger